همه چیز درباره ارتودنسی متحرک: مزایا، معایب و موارد استفاده

دندان های نامرتب و نامنظم نه تنها از نظر زیبایی ظاهری آزاردهنده هستند، بلکه می توانند مشکلات جویدن، صحبت کردن و حتی سلامت دهان و دندان را به همراه داشته باشند. ارتودنسی به عنوان راه حلی موثر برای مرتب کردن دندان ها و رسیدن به لبخندی زیبا شناخته شده است. در میان روش های مختلف ارتودنسی، ارتودنسی متحرک دندان به دلیل مزایای متعددی که دارد، به انتخابی محبوب تبدیل شده است.

در این مقاله از مجله دندانپزشکی کرج اورتو قصد داریم به طور کامل به ارتودنسی متحرک بپردازیم. در اینجا با انواع مختلف ارتودنسی متحرک، مزایا و معایب هر کدام، موارد استفاده و نحوه عملکرد آن ها آشنا خواهید شد. همچنین اطلاعات مفیدی در مورد مراحل درمان، مراقبت های بعد از ارتودنسی و هزینه ی آن ارائه خواهیم داد.

✍ جدول دسترسی سریع به مهمترین عناوین این مطلب

• ارتودنسی متحرک چیست و چگونه عمل می کند؟
• انواع مختلف ارتودنسی متحرک کدامند؟
• ارتودنسی متحرک برای چه دندان هایی است؟
• مزایا و معایب ارتودنسی متحرک چیست؟
• مدت زمان درمان ارتودنسی متحرک
• مدت زمان استفاده از نگهدارنده ها در دهان
• آیا ارتودنسی متحرک درد دارد؟
• در صورت استفاده نکردن از نگهدارنده چه اتفاقی می افتد؟
• مراحل درمان ارتودنسی متحرک
• هزینه ارتودنسی متحرک
• مراقبت های بعد از ارتودنسی متحرک چه چیزهایی هستند؟
• نکاتی در مورد مراقبت های بعد از ارتودنسی متحرک
• پاسخ به سوالات پرتکرار

ارتودنسی متحرک چیست و چگونه عمل می کند؟

ارتودنسی متحرک نوعی از درمان ارتودنسی است که در آن از دستگاه های متحرکی برای مرتب کردن دندان ها استفاده می شود. این دستگاه ها برخلاف بریس های ثابت، قابل جابجا شدن هستند و بیمار می تواند آنها را هنگام غذا خوردن، مسواک زدن و یا فعالیت های خاص از دهان خارج کند.

دستگاه های ارتودنسی متحرک با اعمال فشار ملایم و مداوم به دندان ها، آنها را به تدریج به موقعیت صحیح خود هدایت می کنند. این فشار توسط اجزای مختلف دستگاه، مانند پیچ ها، فنرها و براکت ها اعمال می شود.

انواع مختلف ارتودنسی متحرک کدامند؟

همانطور که در بخش قبلی اشاره شد، انواع مختلفی از ارتودنسی متحرک وجود دارد که هر کدام برای موارد خاص و با اهداف مشخصی استفاده می شوند. در این بخش به دو نوع از رایج ترین ارتودنسی های متحرک، یعنی ریتینر (هاولی) و الاینرهای شفاف و متحرک، می پردازیم:

ریتینر(هاولی)

ریتینر نوعی ارتودنسی متحرک است که بیشتر برای حفظ موقعیت دندان ها بعد از درمان ارتودنسی استفاده می شود. این دستگاه از جنس پلاستیک شفاف یا اکریلیک ساخته شده و روی دندان ها و لثه ها قرار می گیرد. ریتینر با ثابت نگه داشتن دندان ها در موقعیت جدید خود، از جابجا شدن و نامرتب شدن دوباره آنها جلوگیری می کند. ریتینرها معمولاً در شب ها و یا برای چند ساعت در طول روز استفاده می شوند. انواع مختلفی از ریتینرها وجود دارد که متناسب با نیاز هر بیمار طراحی و ساخته می شوند.

ریتینرها نقش مهمی در حفظ نتایج درمان ارتودنسی دارند و از جابجا شدن مجدد دندان ها جلوگیری می کنند. استفاده از آنها آسان و راحت است. همچنین قیمت نسبتاً پایینی دارند.

الاینر های شفاف و متحرک

الاینر ها نوعی ارتودنسی متحرک شفاف هستند که برای مرتب کردن دندان ها استفاده می شوند. این دستگاه های ارتودنسی متحرک نامرئی از جنس پلاستیک نازک و شفاف ساخته شده و به صورت سفارشی برای هر بیمار طراحی می شوند. این دستگاه ها به جای براکت و سیم های فلزی، برای اعمال فشار به دندان ها و جابجا کردن آنها استفاده می شوند.

الاینرها با اعمال فشار ملایم و مداوم به دندان ها، آنها را به تدریج به موقعیت صحیح خود هدایت می کنند. بیمار باید طبق دستور ارتودنتیست، الاینرها را به طور مرتب (معمولاً 20 تا 22 ساعت در روز) استفاده کند و هر چند هفته یکبار به الاینر جدیدی ارتقا یابد.

ارتودنسی متحرک دندان به دلیل شفاف بودن، ظاهری نامحسوس دارند و به سختی قابل تشخیص هستند. استفاده از آنها آسان و راحت است.

به دلیل عدم وجود براکت و سیم های فلزی، درد و ناراحتی کمتری به همراه دارند. به لحاظ بهداشت، بهتر از بریس های ثابت هستند.

ارتودنسی متحرک برای چه دندان هایی است؟

بریس های متحرک اکثر مشکلات و ناهنجاری های جزئی تا متوسط دندانی را درمان می کنند. در اینجا برخی از رایج ترین کاربردهای ارتودنسی متحرک را شرح می دهیم:

1.فواصل دندانی

ارتودنسی متحرک می تواند برای بستن فضاهای خالی بین دندان ها که به عنوان دیاستم شناخته می شوند، استفاده شود. این فضاها می توانند در اثر عوامل مختلفی مانند فقدان دندان، رشد نامناسب فک و یا عادات دهانی نامناسب ایجاد شوند.

2.شلوغی دندان ها

اگر دندان های شما شلوغ و نامرتب هستند، ارتودنسی متحرک می تواند به مرتب کردن آنها و قرار دادن آنها در موقعیت صحیح کمک کند. این امر می تواند به بهبود ظاهر لبخند شما و همچنین عملکرد دندان هایتان کمک کند.

3. جلو آمدگی دندان ها

ارتودنسی متحرک می تواند برای عقب بردن دندان های جلو آمده که به عنوان دندان های خرگوشی شناخته می شوند، استفاده شود. این امر می تواند به بهبود ظاهر صورت شما و همچنین تراز کردن بایت شما کمک کند.

4.عدم تناسب فک بالا و پایین

ارتودنسی متحرک می تواند برای اصلاح مشکلات فکی، مانند عدم تناسب فک بالا و پایین که به عنوان مال اکلوژن شناخته می شود، استفاده شود. این امر می تواند به بهبود ظاهر صورت شما و همچنین عملکرد جویدن و صحبت کردن شما کمک کند.

5.اصلاح عادات دهانی

ارتودنسی متحرک می تواند برای اصلاح عادات دهانی مضر، مانند مکیدن انگشت یا فشار دادن زبان به دندان ها، استفاده شود. این عادات می توانند به دندان ها و فک شما آسیب برسانند.

6.نگه داری از نتایج درمان

همانطور که در بخش های قبلی اشاره شد، ریتینرها که نوعی ارتودنسی متحرک هستند،  بیشتر برای نگهداری نتایج درمان ارتودنسی استفاده می شوند.

مزایا و معایب ارتودنسی متحرک چیست؟

همانطور که گفتیم، ارتودنسی متحرک انواع مختلفی دارد و برای درمان طیف وسیعی از مشکلات دندانی و فکی استفاده می شود. انتخاب نوع ارتودنسی مناسب برای شما به عوامل مختلفی بستگی دارد. در این بخش به بررسی مزایا و معایب کلی ارتودنسی متحرک می پردازیم تا بتوانید با آگاهی بیشتر تصمیم بگیرید.

مزایای ارتودنسی متحرک

• ظاهر نامحسوس: برخلاف بریس های ثابت، ارتودنسی متحرک به دلیل قابل جابجا بودن، ظاهر نامحسوسی دارد و کمتر جلب توجه می کند. این امر می تواند برای افرادی که به زیبایی ظاهری خود اهمیت می دهند، مهم باشد.
• بهداشت آسان: به دلیل قابل جابجا بودن، تمیز کردن دندان ها و دستگاه ارتودنسی آسان تر است. این امر می تواند به حفظ بهداشت دهان و دندان و جلوگیری از پوسیدگی دندان ها کمک کند.
• راحتی بیشتر: در مقایسه با بریس های ثابت، ارتودنسی متحرک درد و ناراحتی کمتری به همراه دارد. این امر می تواند به ویژه برای کودکان و افراد حساس به درد، مهم باشد.
• هزینه کمتر: در برخی موارد، ارتودنسی متحرک می تواند از هزینه ارتودنسی ثابت ارزان تر باشد.
• تنوع: انواع مختلفی از ارتودنسی متحرک وجود دارد که می توان از بین آنها نوع مناسب با نیاز و شرایط شما را انتخاب کرد.
• قابلیت تنظیم: دستگاه های ارتودنسی متحرک را می توان به مرور زمان و با توجه به پیشرفت درمان، تنظیم کرد. همچنین آنها قادرند به دلیل پوشش دادن کام، در جهت عمودی و افقی فشار بیشتری وارد کنند.

معایب ارتودنسی متحرک

• نیاز به همکاری بیمار: موفقیت درمان ارتودنسی متحرک به طور کامل به همکاری بیمار بستگی دارد. بیمار باید دستگاه را طبق دستور ارتودنتیست به طور مرتب استفاده کند و از دستکاری یا خارج کردن آن بدون اجازه خودداری کند. عدم همکاری بیمار می تواند منجر به طولانی شدن دوره درمان یا عدم موفقیت آن شود.
• عدم توانایی در درمان همه مشکلات: ارتودنسی متحرک برای درمان همه مشکلات دندانی و فکی مناسب نیست. در برخی موارد، ممکن است به بریس های ثابت یا جراحی نیاز داشته باشید.
• طولانی تر شدن دوره درمان: در برخی موارد، دوره درمان ارتودنسی متحرک ممکن است از بریس های ثابت طولانی تر باشد.
• احتمال گم شدن یا شکستن دستگاه: از آنجایی که دستگاه های ارتودنسی متحرک قابل جابجا شدن هستند، احتمال گم شدن یا شکستن آنها وجود دارد. در این صورت، ممکن است نیاز به ساخت دستگاه جدید داشته باشید که هزینه اضافی به همراه خواهد داشت.

مدت زمان درمان ارتودنسی متحرک

مدت زمان ارتودنسی متحرک به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• سن: به طور کلی، کودکان و نوجوانان به دلیل انعطاف پذیری بیشتر فک و صورت، به درمان ارتودنسی سریع تری نسبت به بزرگسالان نیاز دارند.
• شدت مشکل دندانی: هر چه مشکل دندانی شما پیچیده تر باشد، به زمان بیشتری برای درمان نیاز خواهید داشت.
• نوع دستگاه ارتودنسی: انواع مختلفی از دستگاه های ارتودنسی متحرک وجود دارد که هر کدام با سرعت خاص خود عمل می کنند.
• میزان همکاری بیمار: اگر به طور مرتب از دستگاه ارتودنسی طبق دستور ارتودنتیست استفاده کنید، درمان شما سریعتر به نتیجه خواهد رسید.

به طور کلی، مدت زمان درمان ارتودنسی متحرک می تواند از 6 ماه تا 2 سال یا بیشتر متغیر باشد. البته برای مشکلات دندانی پیچیده، ممکن است 2 سال یا بیشتر طول بکشد تا درمان ارتودنسی متحرک به پایان برسد.

مدت زمان استفاده از نگهدارنده ها در دهان

به طور معمول دوازده ماه بعد از پایان درمان ارتودنسی، بیمار باید حدود بیست و دو ساعت نگهدارنده ها را در دهان خود قرار دهد. بعد از این مدت شما باید برای نگهداری همیشگی و هرگونه تعویض یا ترمیم نگهدارنده ها، متخصص ارتودنسی را در جریان بگذارید.

در آغاز دوره درمان امکان دارد ریتینر ها در طول شبانه روز در دهان بیمار قرار گیرد؛ اما با گذشت زمان، مدت زمان نگهداری ریتینر ها در دهان کاهش پیدا خواهد کرد.

آیا ارتودنسی متحرک درد دارد؟

احتمال دارد سیم های متحرک به مدت سه تا پنج روز و پیش از عادت دهان، دندان و ماهیچه های دهان، آزاردهنده باشد. در این صورت می توانید از مسکن های دارویی برای رفع درد استفاده کنید. اگر در قسمت ویژه ای از دهان حس درد می کنید.

در این شرایط باید فورا با متخصص ارتودنسی خود مشورت نماید یا به مطب دکتر مراجعه نماید ولی تا حد ممکن از سیم های خود استفاده نماید و آن ها را از دهان خارج نکنید.

در صورت استفاده نکردن از نگهدارنده چه اتفاقی می افتد؟

در صورتی که بیمار از نگهدارنده در دهان استفاده نکند، احتمالا جابه جایی دندان ها به سمت جایگاه پیشین وجود دارد. تنها راه برای داشتن دندان های تمیز و صاف پس از دوره  ارتودنسی، استفاده از نگهدارنده ها در شب است. به جوانان و نوجوانان هم پیشنهاد می گردد که تا رسیدن به بزرگسالی از نگهدارنده ها استفاده کنند.

مراحل درمان ارتودنسی متحرک

مراحل درمان ارتودنسی متحرک به طور کلی به شرح زیر است:

1. معاینه و مشاوره

در اولین جلسه، ارتودنتیست وضعیت دندان ها و فک شما را معاینه می کند و در مورد سابقه پزشکی شما سوالاتی می پرسد. سپس، در مورد مناسب بودن ارتودنسی متحرک برای شما و نوع دستگاهی که نیاز دارید، صحبت می کند. در این جلسه، ممکن است از دندان ها و فک شما عکس یا قالب گرفته شود.

2. ساخت دستگاه ارتودنسی

پس از معاینه و مشاوره، ارتودنتیست قالب ها یا عکس های دندان های شما را به لابراتوار می فرستد تا دستگاه ارتودنسی متحرک شما ساخته شود. ساخت دستگاه ارتودنسی معمولاً چند هفته طول می کشد.

3. تحویل و تنظیم دستگاه

در جلسه بعدی، ارتودنتیست دستگاه ارتودنسی متحرک شما را تحویل می دهد و نحوه استفاده از آن را به شما آموزش می دهد. ممکن است در این جلسه، نیاز به تنظیم جزئی دستگاه باشد تا به طور کامل در دهان شما جا بیفتد. ممکن است در طول درمان، درد یا ناراحتی خفیفی را تجربه کنید. این امر طبیعی است و معمولاً با گذشت زمان برطرف می شود.

4. مراجعات منظم

شما باید به طور مرتب برای معاینات توسط ارتودنتیست خود مراجعه کنید. در این معاینات، ارتودنتیست پیشرفت درمان شما را بررسی می کند و در صورت نیاز، تنظیمات لازم را روی دستگاه انجام می دهد. تعداد و فاصله زمانی بین معاینات، به نوع دستگاه ارتودنسی و پیشرفت درمان شما بستگی دارد. مهم است که در طول درمان ارتودنسی متحرک، دستورات ارتودنتیست خود را به طور کامل رعایت کنید. همچنین استفاده مرتب از دستگاه و حفظ بهداشت دهان و دندان، برای موفقیت درمان ضروری است.

5. پایان درمان

زمانی که دندان های شما به موقعیت صحیح خود حرکت کردند، درمان ارتودنسی متحرک شما به پایان می رسد. در این مرحله، ارتودنتیست دستگاه ارتودنسی را از شما می گیرد و ممکن است برای حفظ نتایج درمان، به شما ریتینر تجویز کند.

👈بیش تر بخوانید: تفاوت های ارتودنسی ثابت و متحرک در چیست؟

هزینه ارتودنسی متحرک

پس از آن که متخصص ارتودنسی بهترین شیوه درمان ارتودنسی را تعیین نمود، تخمین هزینه انجام خواهد ‌شد. هزینه درمان هر شخص نسبت به شخص دیگر متفاوت است؛ زیرا هزینه ارتودنسی روش های مختلف، یکی نیست.

همانطور که در بخش های قبلی اشاره شد، هزینه ارتودنسی متحرک به عوامل مختلفی بستگی دارد، از جمله:

• محل زندگی شما: هزینه ارتودنسی در مناطق مختلف متفاوت است. به طور کلی، هزینه ارتودنسی در کلانشهرها بیشتر از شهرهای کوچک است.
• تجربه و تخصص ارتودنتیست: ارتودنتیست های باتجربه و متخصص معمولاً هزینه بیشتری را برای خدمات خود دریافت می کنند.
• نوع دستگاه ارتودنسی: انواع مختلفی از دستگاه های ارتودنسی متحرک وجود دارد که هر کدام با قیمت متفاوتی ارائه می شوند. به عنوان مثال، الاینرهای شفاف معمولاً از سایر انواع ارتودنسی متحرک گران تر هستند.
• طول دوره درمان: هر چه دوره درمان شما طولانی تر باشد، هزینه آن نیز بیشتر خواهد بود.

جدول قیمت ارتودنسی متحرک

مراقبت های بعد از ارتودنسی متحرک چه چیزهایی هستند؟

پس از اتمام درمان ارتودنسی متحرک،  برای حفظ نتایج درمان،  نیاز به مراقبت های خاصی دارید. این مراقبت ها شامل موارد زیر می شوند:

1. استفاده از ریتینر

ریتینر نوعی دستگاه ارتودنسی متحرک است که برای حفظ موقعیت جدید دندان ها استفاده می شود. شما باید طبق دستور ارتودنتیست از ریتینر استفاده کنید. معمولاً استفاده از ریتینر در شب و چند ساعت در طول روز ضروری است. البته نوع ریتینر و مدت زمان استفاده از آن بسته به نوع درمان شما و دستور ارتودنتیست متفاوت است.

2. حفظ بهداشت دهان و دندان

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور مرتب برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها و بیماری لثه ضروری است. شما باید حداقل دو بار در روز مسواک بزنید و یک بار در روز نخ دندان بکشید. از مسواک و خمیر دندان مناسب استفاده کنید و مسواک خود را هر 3 ماه یکبار تعویض کنید.

3. معاینات منظم

شما باید به طور مرتب برای معاینات توسط ارتودنتیست خود مراجعه کنید. در این معاینات، ارتودنتیست وضعیت دندان ها و لثه های شما را بررسی می کند و از ثابت ماندن دندان ها در موقعیت صحیح خود اطمینان حاصل می کند. تعداد و فاصله زمانی بین معاینات، بسته به نوع درمان شما و دستور ارتودنتیست متفاوت است.

👈بیش تر بخوانید: لیست بهترین متخصص ارتودنسی در تهران

نکاتی در مورد مراقبت های بعد از ارتودنسی متحرک

• از خوردن غذاهای سفت و چسبنده خودداری کنید، زیرا می توانند به دستگاه ریتینر آسیب برسانند.
• از نوشیدن نوشیدنی های اسیدی و رنگی خودداری کنید، زیرا می توانند به دندان های شما آسیب برسانند.
• اگر از ریتینر استفاده می کنید، قبل از غذا خوردن و مسواک زدن، آن را از دهان خود خارج کنید.
• دستگاه ریتینر خود را به طور مرتب با آب و صابون بشویید.
• اگر هر گونه مشکلی با دستگاه ریتینر خود دارید، با ارتودنتیست خود تماس بگیرید.

رعایت این مراقبت ها به شما کمک می کند تا از نتایج درمان ارتودنسی متحرک خود برای همیشه لذت ببرید.

پاسخ به سوالات پرتکرار